Η νόσος Parkinson είναι μια αργή προϊούσα εκφυλιστική νόσος που επηρεάζει 3 στα 1000 άτομα του γενικού πληθυσμού και 1 στα 100 άτομα άνω των 60 ετών, με τους άνδρες να προσβάλλονται ελαφρώς περισσότερο από τις γυναίκες.
Παθοφυσιολογία
Ο Hornykiewicz (1966) ανακάλυψε ότι η ντοπαμίνη ήταν δραστικά μειωμένη στα άτομα που είχαν την νόσο Parkinson.
Νευροχημικά η νόσος Parkinson χαρακτηρίζεται από διαταραχή της ντοπαμινεργικής οδού από τη μέλαινα ουσία προς το ραβδωτό σώμα. (Agid et al 1990).
Εκτός από τη μείωση της ντοπαμίνης, περιλαμβάνεται και ο αποχρωματισμός και η απώλεια νευρώνων στη μέλαινα ουσία και η παρουσία σωμάτιων (νευρονιμάτια που περιέχουν κενοτοπιώδη σωμάτια), με μετέπειτα μεταβολές της νευρικής μεταγωγής μελαινοραβδωτή οδό.
Κλινικά σημεία
Ο παρκινσονισμός είναι ένα κλινικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από :
Τα κύρια όμως βασικά κλινικά σημεία είναι :
Διαδικασία της νόσου
Έχει προταθεί μια παθολογική διεργασία 6 σταδίων βάση της κατανομής των σωμάτιων Lewy :
Αν και η απώλεια της ντοπαμίνης του ραβδωτού σώματος θεωρείται ότι ευθύνεται για τα 4 κύρια σημεία (τρόμο, βραδυκινησία, ακαμψία, και στασική αστάθεια), όμως άλλα κινητικά και μη κινητικά ελλείμματα ενδέχεται να οφείλονται σε ελλείματα άλλων συστημάτων διαβιβαστών (νορεπινεφρίνη, σεροτονίνη, χολινεργικοί) λόγω της εκφύλισης των πυρήνων στο κατώτερο εγκεφαλικό στέλεχος τον υπομέλανα τόπο και τους πυρήνες της ραφής (Goetz 2007).
Τα βασικά γάγγλια αποτελούνται από 4 πυρήνες
Όλα αυτά συμμετέχουν στον έλεγχο της κίνησης και άλλων λειτουργιών
Οι πυρήνες αυτοί δεν αποστέλλουν ούτε λαμβάνουν άμεσα ερεθίσματα προς και από τον νωτιαίο μυελό.
Η κύρια εισροή ερεθισμάτων είναι από τον εγκεφαλικό φλοιό και τον θάλαμο, ενώ η κύρια εκροή ερεθισμάτων κατευθύνεται προς το εγκεφαλικό στέλεχος μέσω του θαλάμου και πίσω στον προμετωπιαίο, προκινητικό και κινητικό φλοιό.
Ο Crlsson (1959) παρατήρησε ότι το 80% της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο βρίσκεται στα βασικά γάγγλια, σε μια περιοχή που αποτελεί το 0,5% του συνολικού βάρους του εγκεφάλου.
Οι νόσοι που προσβάλλουν τα βασικά γάγγλια παράγουν χαρακτηριστικού τύπου διαταραχές της κινητικότητας:
Αλλά οι νόσοι των βασικών γαγγλίων έκτος από της κινητικές επιδράσεις έχουνε και μη κινητικές επιδράσεις στη συμπεριφορά:
Ιατρική διαχείριση
Η κύρια φαρμακευτική αγωγή είναι η χορήγηση λεβοντόπας από το στόμα (για την αντικατάσταση της ντοπαμίνης) και έχει σημαντική βελτίωση στη βραδυκινησία. Αλλά τα κινητικά συμπτώματα με τη λεβοντόπα αποκρίνονται καλά μόνο τα 5-7 έτη και με την πάροδο του χρόνου εκδηλώνονται κινητικά συμπτώματα τα οποία δεν αποκρίνονται καλά στη λεβοντόπα, όπως οι διαταραχές βάδισης, το πάγωμα και η στασική αστάθεια.
Επιπλέον πολλά από τα φάρμακα που χορηγούνται για τη διαχείριση της ΝΠ σχετίζονται με ανεπιθύμητες ενέργειες :
(Keus et al 2004)
Σε πιο σοβαρές καταστάσεις ίσως χρειαστεί χειρουργείο ή ο εν τω βάθει εγκεφαλικός ερεθισμός (Goetz et al 2005, Schapira 2007).
Φυσικοθεραπευτική παρέμβαση στη νόσο Parkinson
Η φυσικοθεραπεία κρίνεται απαραίτητή ως συμπλήρωμα της φαρμακευτικής αγωγής και πλέον έχει μεγάλη αποτελεσματικότητα και σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών (Morris 2000, Moris et al 2009, Keus et al 2004,2009).
Θα πρέπει πάντα να γίνει μια εξονυχιστική αξιολόγηση για να καταγραφούν τα κινητικά και γνωστικά ελλείματα και να ταυτοποιηθεί το στάδιο της νόσου
Τα στάδια της νόσου σύμφωνα με τους (Hoehn & Yahr 1967) είναι 3 :
Στόχοι μας είναι :
Η ανάγκη για πρώιμη φυσικοθεραπεία επιβάλετε, ασχέτως διαφωνίας στην ιατρική αρθρογραφία, πιθανώς εξαιτίας της μη κατανόησης του δυνητικού ρόλου της φυσικοθεραπείας.
Παρόλα αυτά οι μελέτες στα αρχικά στάδια της νόσου δείχνουν σημαντική βελτίωση αλλά και στα μετέπειτα στάδια η άσκηση επιβραδύνει την πορεία της (Faherty et all 2005).